Fotografie: Math Willems

Beleid gewenst gedrag

Door het NOC*NSF en het NHV wordt geadviseerd om beleid op te stellen, wat erin voorziet dat leden, begeleiders en vrijwilligers klachten kunnen uiten over ongewenste intimiteiten, pesten en seksuele intimidatie. Het beleid van de vereniging moet erop gericht zijn dergelijk gedrag te voorkomen en ervoor zorg te dragen dat er voorzien is in sancties voor degene die zich daaraan schuldig maakt.

Om dit beleid positief te benaderen heeft HV Holten er voor gekozen om een “beleid gewenst gedrag” op te stellen. Dit beleid heeft als doel een cultuur te creëren waarin iedere sporter, begeleider en vrijwilliger zijn verantwoordelijkheid neemt en waarin het veilig, vertrouwd en prettig sporten is. Het “beleid gewenst gedrag” is opgesteld voor- en heeft betrekking op alle sporters, begeleiders en vrijwilligers van de HV Holten. Het bevat een gedragscode gewenst gedrag en tevens de procedure wanneer ongewenst gedrag zich voordoet.

In het “beleid gewenst gedrag” zullen eerst de definities gegeven worden van de gebruikte begrippen. De gedragscode van gewenst gedrag wordt beschreven zodat alle betrokkenen weten welk gedrag gewenst is. Daarna wordt aangegeven wat de procedure is die gehanteerd kan worden als er zich klachten voordoen op het gebied van seksuele intimidatie, pesten, agressie en geweld. Inmiddels beschikt HV Holten over een vertrouwenspersoon, zijn de trainers, coaches, begeleiders en bestaande leden geïnformeerd over gewenst gedrag en zullen nieuwe leden hierover tevens worden geïnformeerd.
We hopen vanzelfsprekend weinig tot geen gebruik te hoeven maken van de procedure inzake ongewenst gedrag.

1.Definities

Gedragscode
Lijst met gedragsregels omtrent de wijze waarop sporters, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging zich dienen te gedragen, maakt onderdeel uit van het lidmaatschap.

Ongewenst gedrag
Gedrag in afwijking van de wenselijke gedragscode.

Seksuele intimidatie
Seksuele intimidatie is elke vorm van seksueel gedrag of seksuele toenadering, in verbale, non-verbale of fysieke zin, opzettelijk of onopzettelijk, die door de persoon die het ondergaat als ongewenst of gedwongen wordt ervaren.

Geweld en agressie
Bij agressie en geweld is er sprake van de volgende verschijningsvormen:
– Fysieke agressie: slaan, schoppen, spugen, aanvallen al dan niet met een wapen.
– Psychische agressie: onder druk zetten, bedreigen, achtervolgen, hinderen, pesten.
– Verbale agressie: uitschelden, beledigen, bedreigen.

Pesten
Het systematisch uitoefenen van psychische en/of fysieke mishandeling door één of meerdere individuen op een persoon, die niet in staat is zichzelf te verdedigen. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld. Pesten heeft negatieve gevolgen voor het slachtoffer. Deze mag niet voor zichzelf opkomen noch zich verweren. Doet hij dit wel, kan dit voor de pester(s) een reden zijn om hem nog harder aan te pakken.

Klachtencommissie
Een door het bestuur van de vereniging aan te wijzen commissie die belast is met:
– Onderzoek en behandeling van klachten en signalen met betrekking tot seksuele intimidatie, pesten, agressie en geweld.
– Rapportage, waaronder advisering over de te ondernemen stappen en maatregelen hieromtrent, naar aanleiding van het onderzoek en de behandeling van de betreffende klacht of het signaal aan het bestuur van de HV Holten.

Klager
Een lid, begeleider of vrijwilliger van de vereniging die direct of indirect geconfronteerd is met seksuele intimidatie en/ of pesten, agressie of geweld en een klacht respectievelijk melding hierover heeft ingediend of heeft gedaan bij de vertrouwenspersoon of het bestuur van de vereniging.

Beschuldigde
Een lid, begeleider of vrijwilliger van de vereniging tegen wie een klacht is ingediend of over wie er een melding is gedaan.

Betrokkene
De klager of de beschuldigde, getuige en anderszins betrokkene.

Bestuur
Het bestuur van de vereniging.

Klacht
De mondelinge of schriftelijke beschrijving van het feitelijk voorgevallen gedrag of van een situatie jegens de klager, waartegen de klager bezwaar heeft in het kader van seksuele intimidatie en/of pesten, agressie en geweld en welk bezwaar kenbaar wordt gemaakt aan de klachtencommissie via de vertrouwenspersoon of het bestuur.
Aan het indienen van een klacht is het uitdrukkelijke verzoek verbonden dat deze in behandeling wordt genomen door de klachtencommissie.
Bij een mondelinge klacht wordt de klager gevraagd of hij/zij zelf een schriftelijke klacht wil indienen. Wanneer de klager dit niet doet wordt van een mondeling ingediende klacht terstond door de ontvanger een verslag gemaakt dat door de klager of diens wettelijke vertegenwoordiger voor akkoord wordt ondertekend en waarvan hij/zij een afschrift ontvangt.
De klacht bevat tenminste:
– De naam en het adres van de klager.
– De dagtekening.
– Een omschrijving van de klacht.
– De naam van de beschuldigde of namen van de beschuldigden.
– Eventuele wenselijk te nemen acties.
– En dient te zijn ondertekend.

Melding
De mondelinge of schriftelijke inhoudelijke beschrijving van het feitelijk voorgevallen gedrag of van een situatie in het kader van seksuele intimidatie en/of pesten, agressie en geweld en welk gedrag of situatie door de melder kenbaar wordt gemaakt aan de vertrouwenspersoon of het bestuur.

Vertrouwenspersoon
Een persoon die door de betrokkene is aangezocht en bereid is gevonden om de betrokkene in verband met een klacht of de indiening daarvan met raad en daad bij te staan.

Onderzoeker
Een persoon die in opdracht van de klachtencommissie (aspecten van) de klacht onderzoekt.

2.Gedragscode gewenst gedrag
HV Holten is opgericht om de beoefening van het handbalspel en de ontwikkelingen van de handbalsport in de regio te bevorderen. HV Holten is een transparante, betrouwbare vereniging. Voor alle leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging staat het met plezier en enthousiasme sporten voorop. Om dit te bereiken en te behouden heeft HV Holten het “beleid gewenst gedrag” opgesteld. Dit bestaat uit gedragsregels die van belang zijn voor iedereen die aangesloten is bij vereniging. Ze zijn vooral bedoeld om de leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging een richtlijn te geven welk gedrag wel en niet is toegestaan. Ze nodigen uit tot nadenken en bevragen over het eigen handelen en dat van anderen binnen de vereniging.

2.1 Gedragscode
HV Holten heeft de onderstaande gewenste gedragscode opgesteld en alle leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging zullen deze gedragsregels en klachtenprocedure lezen. Nieuwe leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging zullen bij hun indiensttreding worden gewezen op de gedragscode.

1. (Maatschappelijk) verantwoord sporten
De leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging dienen hun gedrag in uitoefening van hun functie mede te laten bepalen door de gerechtvaardigde belangen van anderen die bij de vereniging zijn betrokken. Dit houdt in dat leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging zich niet schuldig maken aan handelingen of gedragingen die onverenigbaar zijn met de regels die zijn opgenomen in deze code. Verder spreekt het voor zich dat de leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging zich houden aan de geldende wet- en regelgeving.

2. Transparant
HV Holten is een vereniging zonder winstoogmerk, waarbij de inzet van budgetten ten behoeve van activiteiten optimaal plaatsvindt. De vereniging streeft naar behoud van een aanvaardbaar niveau van het eigen vermogen. De vereniging voert een financieel transparante huishouding, gekoppeld aan een kwalitatief hoogwaardige verslaglegging. Van leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging wordt verwacht dat zij bijdragen aan deze transparante financiële huishouding en derhalve geen fraude plegen.

3. Integriteit
De leden, begeleiders en vrijwilligers van HV Holten dienen hun eventuele functie op een integere wijze uit te oefenen.

4. Zorg voor goede omstandigheden en veiligheid
De vereniging streeft naar optimale omstandigheden, waardoor de veiligheid en de gezondheid van de leden, begeleiders en vrijwilligers zo veel als mogelijk wordt gewaarborgd. Leden, begeleiders en vrijwilligers zullen de aan hen toegekende of ter beschikking gestelde materialen, uitrusting, apparatuur en andere activa zorgvuldig beheren en er op een juiste wijze mee omgaan.

5. Heldere en open communicatie
Communicatie met en tussen de leden, begeleiders en vrijwilligers van de HV Holten en met externen zal op een eerlijke en open manier plaatsvinden. Het past binnen de vereniging dat medewerkers elkaar ook op gedragingen aanspreken.

6. Samenwerken
Het is belangrijk dat leden, begeleiders en vrijwilligers, zowel intern als extern, goed met elkaar samenwerken.

7. Respect
HV Holten streeft naar een omgeving waarin mensen elkaar met vertrouwen en respect bejegenen en waarin iedereen zich verantwoordelijk voelt voor de resultaten en de reputatie van de Vereniging. De leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging behandelen mensen eerlijk en gelijk, ongeacht geslacht, ras, land van herkomst, atletisch vermogen, kleur, seksuele geaardheid, geloof, politieke mening, sociaal-economische status en elke andere conditie. Ongewenste omgangsvormen, zoals seksuele intimidatie, agressie en geweld, discriminatie en pesten worden niet getolereerd.

2.2 Extra gedragscode voor trainers, coaches en begeleiders
Ongewenste omgangsvormen komen het meest voor in relaties waarbij sprake is van een machtsverschil. Dat machtsverschil kan te maken hebben met leeftijd of positie. Vandaar dat er een extra gedragscode is opgesteld voor alle leden, begeleiders en vrijwilligers binnen HV Holten die een sporttechnische functie hebben en daardoor een bijzondere positie binnen de vereniging innemen. Zij verlenen al dan niet vrijwillig diensten aan de vereniging en werken met (jeugdige) talenten. Door deze bijzondere positie voegt de vereniging aan de sporttechnische functionarissen (trainer/coach/begeleider) de gedragsregels toe die door NOC*NSF zijn vastgesteld ter preventie van seksuele intimidatie.

Voor trainers/coaches/begeleiders:
De trainer/coach/begeleider is mede verantwoordelijk voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de sporters. Daarbij moet de trainer/coach/begeleider zelf de persoonlijke grenzen van de leden en vrijwilligers respecteren en de grenzen van professioneel gedrag niet overschrijden. Ook moet een trainer/coach/begeleider de leden en vrijwilligers ondersteunen in het zelf stellen van grenzen naar anderen toe.
– Als trainer/coach/begeleider ben je je bewust dat er een machtsverhouding is tussen jou en andere leden en vrijwilligers van de vereniging.
– Als trainer/coach/begeleider ben je je bewust dat je een voorbeeldfunctie hebt.
– Als trainer/coach/begeleider bevorder je open communicatie en sta je open voor meningen van anderen en toon je bereidheid om te leren en te ontwikkelen.
– Als trainer/coach/begeleider moedig je aan en bevorder je dat leden en vrijwilligers hun onafhankelijkheid en de verantwoording op zich nemen voor hun eigen gedrag, prestaties, beslissingen en handelingen.
– Als trainer/coach/begeleider stel je samen met de leden en vrijwilligers vast welke informatie vertrouwelijk is en respecteer je dat.
– Als trainer/coach/begeleider ontmoedig je op actieve wijze het gebruik van prestatie verbeterende drugs en welk verboden middel dan ook, als ook van overmatig gebruik van alcohol en tabak.
– Als trainer/coach/begeleider vermijd je iedere vorm van (seksuele) intimiteit die de trainer/coach/begeleider als gevolg van macht (en invloed) zou kunnen hebben.
– Als trainer/coach/begeleider kom je op voor de minder mondige leden en vrijwilligers en laat blijken dat ongewenst gedrag binnen de vereniging niet getolereerd wordt.
Het is als trainer/coach/begeleider niet wenselijk een (seksuele) relatie aan te gaan met leden, vrijwilligers van de vereniging. Indien dit toch gebeurt, wordt verwacht dat de trainer/coach/begeleider dit tijdig meldt bij het bestuur van de vereniging.
– De trainer/coach/begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig voelt (om te bewegen).
– De trainer/coach/begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast, én verder in het privé-leven van de sporter door te dringen dan nodig is voor het gezamenlijk gestelde doel.
– De trainer/coach/begeleider onthoudt zich van elke vorm van seksueel (machts)misbruik of seksuele intimidatie ten opzichte van de sporter.
Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de trainer/coach/begeleider en de jeugdige sporter uit het opleidingstraject zijn onder geen beding geoorloofd en worden voor sporters tot 16 jaar beschouwd als seksueel misbruik.
– De trainer/coach/begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
– De trainer/coach/begeleider onthoudt zich van seksueel getinte verbale intimiteiten.
– De trainer/coach/begeleider zal tijdens training(stages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en de ruimten waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer.
De trainer/coach/begeleider heeft de plicht de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie.
– De trainer/coach/begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen.
– De trainer/coach/begeleider zal er actief op toezien dat deze regels door iedereen die betrokken is bij de sporter worden nageleefd.
– In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de trainer/coach/begeleider in de geest hiervan te handelen.

3.Procedure bij ongewenst gedrag
Door het invoeren van de gedragscode gewenst gedrag wil het bestuur ongewenst gedrag voorkomen en gewenst gedrag stimuleren en oproepen. Echter ongewenst gedrag kan nooit voor 100% worden uitgesloten. Daarom heeft HV Holten een procedure opgesteld bij ongewenst gedrag.

Wat te doen bij ongewenst gedrag
Seksuele intimidatie, pesten, agressie en geweld kan voorkomen tussen leden, vrijwilligers onderling, tussen begeleiders en leden, vrijwilligers of tussen leden, begeleiders en vrijwilligers van de vereniging en externe personen. Het is een breed begrip. Dubbelzinnige grapjes, onverwachte aanrakingen kúnnen als intimiderend worden ervaren. Ook ondubbelzinnige, strafbare vormen van seksueel misbruik, zoals aanranding en verkrachting, vallen onder seksuele intimidatie. Slaan, schoppen, spugen, aanvallen al dan niet met een wapen, mensen onder druk zetten, bedreigen, achtervolgen, hinderen, pesten, uitschelden beledigen en bedreigen vallen onder agressie en geweld.
Dergelijke vormen van seksuele intimidatie, agressie en geweld beginnen vaak met ‘onschuldige’ vormen van intimidatie.

Wanneer je zelf slachtoffer bent, dan kan je het volgende doen:
– De betreffende persoon aanspreken op zijn gedrag.
– Je directe begeleider, bestuur, vertrouwenspersoon of meldpunt seksuele intimidatie bij NOC*NSF inlichten. Je kunt zelf een keuze maken waar jij je het veiligst bij voelt.
-Een officiële klacht indienen bij het bestuur of de vertrouwenspersoon.
-Aangifte doen bij de politie, indien er een strafbaar feit is gepleegd.

Wanneer je getuige bent of het vermoeden hebt dat er sprake is van grensoverschrijdend gedrag, dan kan je het volgende doen:
– Dit bespreken met het slachtoffer.
– Het slachtoffer wijzen op de vertrouwenspersoon en het meldpunt van seksuele intimidatie bij NOC*NSF en op de mogelijkheid van het krijgen van ondersteuning.
– Zelf contact opnemen met de vertrouwenspersoon of het meldpunt seksuele intimidatie bij NOC*NSF om te bespreken wat je hiermee kan doen.
– Bij ernstige voorvallen heeft iedereen een meldplicht bij het bestuur.
Hieronder wordt kort ingegaan op de vertrouwenspersoon en de klachtencommissie.

A. De vertrouwenspersoon
De vertrouwenspersoon binnen de vereniging is aangesteld voor alle leden, begeleiders en vrijwilligers van de HV Holten. Zodat, wanneer je te maken krijgt met ongewenst gedrag of wanneer je ongewenst gedrag signaleert, je contact op kan nemen met de vertrouwenspersoon. Deze kent de procedures goed.

Omdat zowel de klager als de beschuldigde contact op kunnen nemen met de vertrouwenspersoon is het belangrijk dat de vertrouwenspersoon neutraal is en geen kant kiest voor één van de betrokkenen.
De vertrouwenspersoon wordt gekoppeld aan of de klager of de beschuldigde en blijft gedurende het gehele traject de vertrouwenspersoon van de betrokkene. Dus zowel klager als beschuldigde kunnen zich laten bijstaan door een vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon staat in verband met een klacht of indiening daarvan de betrokkene met raad en daad bij. De vertrouwenspersoon luistert naar de betrokkene en helpt bij het zoeken naar mogelijkheden om de situatie op te lossen. De informatie wordt strikt vertrouwelijk behandeld.

B. Klachtencommissie
Leden van de klachtencommissie van de HV Holten zullen worden aangesteld door de voorzitter indien de situatie zich voordoet. De klachtencommissie is zodanig samengesteld dat er voldoende deskundigheid is voor de behandeling van klachten.
De klachtencommissie bestaat uit minimaal drie leden, die beschikken over deskundigheid op het gebied van seksuele intimidatie, agressie en geweld, een juridische opleiding hebben genoten dan wel de sport goed kennen. De vertrouwenspersoon en leden van het bestuur kunnen geen lid zijn van de klachtencommissie. Er kunnen geen leden in de commissie zitting krijgen waarvan de onpartijdigheid in de betreffende zaak niet is gewaarborgd.
Voor leden van de klachtencommissie is er een uitvoerige beschrijving van het klachtenreglement ongewenst gedrag beschikbaar via de NHV.

4. Procedure bij het indienen van een klacht
Een klacht kan op verschillende manieren worden ingediend. De klachtencommissie is de enige die een klacht in behandeling neemt. Een klacht kan zowel schriftelijk als mondeling worden ingediend bij:
a. De vertrouwenspersoon
b. Het bestuur

Bij een mondelinge klacht wordt aan de klager gevraagd of hij/zij zelf een schriftelijke klacht wil indienen. Wanneer de klager dit niet doet wordt van een mondeling ingediende klacht terstond door de ontvanger een verslag gemaakt, dat door de klager of diens wettelijke vertegenwoordiger voor akkoord wordt ondertekend en waarvan hij/zij een afschrift ontvangt. Indien de klacht bij het bestuur wordt ingediend, informeert het bestuur direct de vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon informeert de klager over de procedure en zorgt ervoor dat de klacht bij de klachtencommissie terechtkomt. Op de ingediende klacht wordt door de ontvanger de datum van ontvangst aangetekend. Is de ontvanger niet tevens de klachtencommissie, dan tekent de klachtencommissie als laatste instantie de datum van ontvangst van de klacht aan.

De klager kan te allen tijde, lopende het onderzoek, de klacht intrekken. De klachtencommissie stelt -voor zover noodzakelijk – de onderzoeker en het bestuur daarvan op de hoogte. Degene die de klacht intrekt doet dit schriftelijk of ondertekent een door de klachtencommissie opgestelde verklaring omtrent het intrekken van de klacht. De klachtencommissie gaat na of de klager mogelijk onder druk is gezet om de klacht in te trekken. Is er naar het oordeel van de klachtencommissie na intrekking van de klacht alsnog sprake van een melding, dan is zij bevoegd dienovereenkomstig te handelen. Als een door de klager ingetrokken klacht verder niet in behandeling wordt genomen door de klachtencommissie, wordt beschuldigde onmiddellijk schriftelijk op de hoogte gesteld van het feit dat de klacht is ingetrokken.

De klachtencommissie komt tot een overwogen advies aan het bestuur van de HV Holten. Binnen vier weken na ontvangst van het advies van de klachtencommissie deelt het bestuur aan de klager, de beschuldigde en de klachtencommissie schriftelijk en gemotiveerd mee of zij het oordeel over de gegrondheid van de klacht deelt en of zij naar aanleiding van dat oordeel maatregelen neemt en zo ja, welke. Het schriftelijk meedelen aan de beschuldigde dient persoonlijk overhandigd te worden.
Ten aanzien van leden, begeleiders en vrijwilligers – met inachtneming van wettelijke arbeidsrechtelijke bepalingen – kunnen de navolgende maatregelen genomen worden:
– Schriftelijke waarschuwing.
– (Tijdelijke) intrekking of vermindering van bevoegdheden (licentiebeleid).
– Royement.

Het bestuur kan alleen schriftelijk gemotiveerd afwijken van het advies van de klachtencommissie.

Locatie

Sporthal ‘t Mossink
Keizersweg 22
7451 CS Holten